Steeds meer magazijnen zijn 24 uur per dag in bedrijf, dus ook ’s nachts. Dat kan leiden tot vermoeidheid en concentratieverlies bij magazijnmedewerkers, waardoor de kans op fouten en ongevallen toeneemt. De Code Gezond en Veilig Magazijn geeft tien tips om veilig en gezond de nacht door te komen.
Werken in de nacht is niet geheel zonder risico’s. Zo kan de verstoring van het dag- en nachtritme leiden tot vermoeidheid en concentratieproblemen. Daardoor stijgt de kans op fouten en aanrijdingen op de werkvloer. Op lange termijn kan nachtwerk ook gezondheidsrisico’s zoals hartklachten, diabetes mellitus en langdurige slaapproblemen veroorzaken.
Daarom is nachtwerk aan strenge regels gebonden. Voor jongeren onder de 18 jaar is nachtwerk volgens de Arbeidstijdenwet verboden. Voor medewerkers boven de 18 jaar geldt dat zij per nachtdienst doorgaans niet meer dan 10 uur mogen werken. Een enkele keer (maximaal 5 keer per twee weken en maximaal 22 keer per jaar) mag dat worden uitgebreid tot 12 uur per nachtdienst. Het maximale aantal nachtdiensten per medewerker is 140 per jaar, maar in een cao of bedrijfsregeling kunnen werkgevers en werknemers afspreken om daarvan af te wijken.
Tien tips
Wat kunnen bedrijven doen om de risico’s te beperken? Allereerst kunnen ze de kans op gezondheidsproblemen verlagen met beleid dat is gericht op gezonde voeding, voldoende beweging en niet roken. Daarnaast is het zaak om medewerkers goed te instrueren en regelmatig te onderzoeken om de gezondheid in de gaten te houden. De Code Gezond en Veilig Magazijn geeft daarnaast nog tien tips:
- Voorkomen is beter dan genezen. Soms is het mogelijk om werkzaamheden anders te organiseren zodat nachtwerk niet of in mindere mate nodig is.
- Maak ploegenroosters, bij voorkeur 4 of 5 ploegen, van maximaal 32-38 uur per week met maximaal 9 uur per dienst inclusief pauzes en maximaal 3 nachtdiensten achter elkaar.
- Bekijk of het mogelijk is om de diensten later te laten beginnen. Dus om 7:00 uur, 15:00 uur en 23:00 uur. Ploegenroosters met een gunstig effect op het slaap-waakritme voorkomen slaapproblemen op de langere termijn. Begin daarom elke cyclus met ochtenddiensten en eindig met nachtdiensten.
- Maak maatwerk van nachtwerk, dus overleg met de werknemer over nachtwerk wat aansluit op zijn/ haar natuurlijke bioritme.
- Zorg, vooral in de nachtelijke uren, voor afwisseling in de werkzaamheden. Dit kan door meer taken te rouleren gedurende een dienst.
- Breng extra verlichting aan achter de medewerker, met een verlichtingssterkte van minimaal 2000 lux. Zorg er wel voor dat de medewerker niet verblind wordt.
- Om het risico van indommelen tegen te gaan, kan muziek worden aangezet.
- Zorg ook dat op de plaats waar medewerkers koffiedrinken en pauze houden de verlichtingssterkte minimaal 2000 lux is.
- Stimuleer medewerkers om tijdens de pauzes te bewegen.
Bekijk de mogelijkheden om communicatie tussen medewerkers te regelen. Hierdoor is er contact, worden medewerkers alert gehouden en is de kans op indommelen kleiner.