Onderzoek van landelijk netbeheerder TenneT in samenwerking met regionale netbeheerder Stedin wijst uit dat door technische ingrepen en de inzet van flexibel vermogen, zoals batterijen, op een deel van het volle Zeeuwse elektriciteitsnet ruimte gemaakt kan worden voor partijen op de wachtlijst. Het merendeel van de klanten op de wachtlijst kan alsnog worden aangesloten. TenneT en Stedin nemen de komende weken contact op met de partijen op de wachtlijst over de impact op hun aanvraag. De netbeheerders werken overal aan verzwaring van het elektriciteitsnet en verwachten de complete wachtlijst stapsgewijs in de periode 2029-2035 definitief te kunnen wegwerken als zij de extra capaciteit op het net in gebruik nemen.
TenneT heeft in de zomer van 2023 aangekondigd dat het 150.000 volt-hoogspanningsnet in Zeeland de maximale capaciteit heeft bereikt voor afname van elektriciteit door grootverbruikers. De oorzaak is het sterk groeiend aantal aanvragen voor het aansluiten van onder meer waterstoffabrieken, batterijen en duurzaamheidsplannen van de industrie. Doordat het net van TenneT de maximale capaciteit heeft bereikt, waren er sinds de zomer van 2023 ook geen nieuwe of zwaardere aansluitingen meer mogelijk op het onderliggende regionale elektriciteitsnet van Stedin.
Nieuwe ruimte op het net verschilt per regio
TenneT heeft de afgelopen maanden samen met Stedin een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om ruimte op het 150.000 volt-netwerk te creëren. De resultaten van dit onderzoek zijn vandaag gepubliceerd.
Grootverbruikers op de wachtlijst in Zeeland vragen 715 megawatt (MW) aan vermogen. Dit is vergelijkbaar met 10 keer het elektriciteitsverbruik van de stad Middelburg. Daarvan kan 425 MW aangesloten worden. In totaal gaat het daarbij om het merendeel van de klanten die op dit moment op de Zeeuwse wachtlijst staan. Er zijn wel sterke regionale verschillen te zien. In de regio’s Schouwen-Duiveland, Tholen, Sint-Philipsland, Walcheren, en de Bevelanden kunnen de netbeheerders 305 MW van de gevraagde 425 MW aan vermogen op de wachtlijst aansluiten. In die regio kunnen daardoor de meeste klanten op de wachtlijst geholpen worden. Met uitzondering van het gebied Vlissingen-Oost, waar Stedin op 15 mei op haar netwerk congestie heeft afgekondigd, valt hierbuiten. Voor Zeeuws-Vlaanderen geldt dat de netbeheerders slechts een zeer beperkt deel van de bedrijven aan een nieuwe of zwaardere aansluiting kunnen helpen. In deze regio staat 290 MW aan vermogen op de wachtlijst, waarvan 120 MW kan worden aangesloten. Maar dat is slechts 1 van de 29 klanten op de wachtlijst.
Technische aanpassingen en meer regelbaar vermogen
Uit het congestiemanagementonderzoek blijkt dat de netbeheerders door technische ingrepen, zoals het aanpassen van de aansluiting van verbindingen en het plaatsen van een extra transformator op hoogspanningsstation Borssele extra ruimte op het net kunnen creëren. Daarnaast valt de meeste winst te behalen door het inzetten van flexibel regelbaar vermogen. Dat is vermogen dat de klanten van de netbeheerders op afroep beschikbaar stellen, bijvoorbeeld vanuit batterijen. Regelbaar vermogen kan ingezet worden om het elektriciteitsnet te balanceren en te zorgen dat vraag en aanbod in evenwicht blijven, zodat er geen overbelasting ontstaat.
Snel duidelijkheid geven
“We lossen vandaag de wachtlijsten in Zeeland helaas niet in zijn geheel op, maar we zijn blij dat we wel ruimte kunnen creëren op het net,” vertelt Robert Kuik, directeur netplanning bij TenneT. De vraag naar elektriciteit is de afgelopen jaren enorm hard gestegen, de maximale capaciteit van het hoogspanningsnet in Zeeland is bereikt. Om de leveringszekerheid en betrouwbaarheid van het net in Zeeland te kunnen blijven garanderen hebben we vanaf 2023 ruim 150 bedrijven die een nieuwe of zwaardere aansluiting hebben aangevraagd, op een wachtlijst moeten plaatsen. Wij realiseren ons dat dit zeer veel impact heeft op deze klanten en op de regio.Na vandaag kunnen wij deze klanten duidelijkheid geven over hun aanvraag,” zegt Kuik.
TenneT en Stedin nemen contact op met de aanvragers van transportcapaciteit over de gevolgen van dit onderzoek voor hun aanvraag. “Het is goed nieuws voor het merendeel van onze klanten dat er nieuwe ruimte vrijkomt op het net, al geldt dat nog niet voor alle delen van Zeeland”, vertelt regiodirecteur Martin Martens van Stedin. Wij hebben een aantal weken nodig om precies te berekenen wat dit voor onze klanten betekent. Ik ben blij dat technische ingrepen en de inzet van flexibel vermogen lonenont en nieuwe ruimte oplevert.”
Extra capaciteit vanaf 2030
Kuik: “We kunnen nu weliswaar een deel van de wachtlijst oplossen, maar nieuwe aanvragen zullen opnieuw op een wachtlijst komen. We zijn pas definitief van de netcongestie in Zeeland af, als de grote netuitbreidingen afgerond zijn. Voor de grootzakelijke klanten op Schouwen-Duiveland en Tholen is dat omstreeks 2030. Voor de Bevelanden en Walcheren rond 2033-2035, waarin we wel een significante uitbreiding doen rond 2029-2031. In Zeeuws-Vlaanderen duurt het tot 2033-2035. Ondertussen blijven wij ondernemers oproepen om waar mogelijk energie te besparen en te onderzoeken of spitsmijden mogelijk is. We blijven ook zoeken naar meer regelbaar vermogen.” Dit alles helpt om, samen met andere slimme oplossingen van de netbeheerders zoals groepscontracten en tijdgebonden contracten, de schaarse ruimte op het bestaande net zo efficiënt mogelijk te benutten. Op die manier kan dit weer voor ruimte voor partijen op de wachtlijst zorgen.
Online bijeenkomst 2 juli 2024
Tennet en Stedin nodigen Zeeuwse bedrijven van harte uit om deel te nemen aan een webinar op dinsdag 2 juli waarin de netbeheerders meer informatie geven over de uitkomsten van het onderzoek. Aanmelden hiervoor kan via deze link.