Machinebouw, bouw, industrie, werkplaatsen: Dit zijn typisch mannelijke omgevingen – althans volgens de heersende toon in de samenleving. Vrouwen zouden niet geïnteresseerd zijn in technologie en machines. Maar deze opvatting is allang achterhaald, zoals vier vrouwen in sleutelposities bij het industriële veilinghuis Surplex bevestigen.
De industrie en werktuigbouwkunde – sectoren die lange tijd als traditioneel door mannen gedomineerd werden beschouwd – staan aan de vooravond van belangrijke veranderingen. Decennialang gekenmerkt door traditionele genderrollen en -verdelingen, worden de rigide grenzen die het vrouwen moeilijk maken om toegang te krijgen tot technische beroepen en managementfuncties steeds verder doorbroken. De statistieken geven een bemoedigend beeld: het percentage vrouwen in deze vakgebieden neemt toe. Deze ontwikkeling, die extra in de schijnwerpers staat op Internationale Vrouwendag op 8 maart, onderstreept de groeiende erkenning van het belang van diversiteit op het werk. Toch zijn er nog veel uitdagingen waarmee vrouwen vaak worden geconfronteerd.
Nieuwe perspectieven: Vrouwen in technische beroepen
Surplex, een industrieel veilinghuis voor gebruikte metaalbewerkings-, houtbewerkings- en bouwmachines, is ook een typisch mannelijk bedrijf. Dit wordt niet alleen weerspiegeld in de sector, maar ook in de beroepen: projectmanagers en salesmanagers van Surplex, vaak met een technische achtergrond, zijn verantwoordelijk voor het verwerven van machines en het organiseren van individuele veilingen en dienen als directe contactpersonen voor de overwegend mannelijke verkopers. Het is dan ook niet verwonderlijk dat twee derde van de Surplex-medewerkers mannen zijn.
Maar Karin Schneider, hoofd HR bij Surplex, ziet een positieve verandering in het percentage vrouwen bij Surplex. Een van de grootste problemen is echter de ervaring van vrouwelijke sollicitanten. „De trend dat meer vrouwen ’typisch mannelijke beroepen’ gaan uitoefenen is nog relatief recent, wat betekent dat de meeste vrouwelijke sollicitanten voor hogere functies helaas vaak nog niet genoeg ervaring hebben.“
Het managementteam van Surplex bestaat uit drie mensen en één van hen is een vrouw: Ghislaine Duijmelings. „Het is bewezen dat diverse teams tot betere resultaten leiden. Het is daarom cruciaal om hier bewust naar toe te werken. Als het gaat om interne arbeidsmobiliteit, willen we nieuwe kansen voor vrouwen direct aanpakken.“ Schneider voegt hieraan toe: „Voor ons is het geslacht minder belangrijk dan iemands kwalificaties. Dergelijke eigenschappen zouden er in een moderne samenleving eigenlijk niet toe moeten doen.” Ondanks de geschikte werkomgeving – waarom zijn er nog steeds minder vrouwen in deze sector?
Uitdagingen overwinnen, zelftwijfel overwinnen
„Ik denk dat het te maken heeft met culturele aspecten zoals stereotype genderbeelden, de manier waarop opleidingen zijn gestructureerd en er zijn minder vrouwelijke rolmodellen in deze sectoren. Het beeld van deze sectoren als een mannenwereld kan vrouwen ook afschrikken,“ zegt Duijmelings. Ze haakt daarmee in op het argument van Schneider: Hoe modern is onze samenleving vandaag de dag?
Dat er maar weinig vrouwen in deze branche zijn, komt niet doordat ze door mannen worden buitengesloten, weten Nancy Castañeda, projectmanager bij Surplex in Spanje en Kristina Voosholz, Acquisitie & Inkoop, uit eigen ervaring. „Natuurlijk is de zin ‘Weet je eigenlijk wel iets van machines?’ al vaker gehoord, maar je moet er tegenin gaan en op charmante wijze het ongelijk van de interviewer bewijzen,“ zegt Voosholz over haar ervaring in de handel in gebruikte machines. Dankzij haar jarenlange ervaring in de sector heeft ze genoeg zelfvertrouwen om sceptische zakenpartners het hoofd te bieden. En Nancy Castañeda denkt er net zo over: „Soms had ik het gevoel dat ik niet op de juiste plek was omdat ik alleen omringd werd door mannen, maar ik was er zeker van dat mijn werk goed genoeg was en dat ik in mezelf geloofde.“ Ze was snel in staat om sceptici te overtuigen en heeft vandaag de dag veel goede relaties met haar zakenpartners. Geen van beide vrouwen heeft een fundamentele afwijzing ervaren tijdens haar tijd bij Surplex.
Werk en gezinsleven combineren: een managementtaak
Het combineren van gezin en haar rol als managing director is niet altijd gemakkelijk, maar het is geen obstakel voor Duijmelings. „Het is belangrijk om flexibel te zijn. Ik stress mezelf niet als er zich onvoorziene omstandigheden voordoen. Verantwoordelijkheid nemen betekent ook prioriteiten stellen.“ En hoewel haar kinderen altijd op de eerste plaats zullen komen, vindt ze het belangrijk om hen het goede voorbeeld te geven dat het belangrijk is om zelfstandig te zijn en hun eigen mogelijkheden te kunnen realiseren.
Castañeda deelt ook soortgelijke uitdagingen tussen werk en gezin. Als moeder vindt ze tijd weg van het gezin het moeilijkst, een ervaring die ze met haar mannelijke collega’s deelt. „Maar de waarheid is dat ik ook de steun van mijn man heb.“
Flexibiliteit is daarom het allerbelangrijkste voor moeders – niet alleen in technische beroepen. Als werkgever spant Surplex zich actief in om een omgeving te creëren waarin alle werknemers gezin en werk kunnen combineren. Hetzij door flexibele werktijden, deeltijdaanbiedingen, workation (work & location, d.w.z. werken in een ander land dan gebruikelijk) of home office.
Diversiteit als sleutel tot succes
Vrouwen brengen een nieuw perspectief op de markt. Studies tonen aan dat teams met een mix van culturen, geslachten en leeftijden het meest succesvol zijn. Het klinkt als een cliché: vooral genderevenwicht leidt tot betere beslissingen omdat het de extreme risicobereidheid van mannen en de overdreven voorzichtigheid van vrouwen compenseert. Het belangrijkste is dus om vrouwen aan te moedigen risico’s te nemen in technische sectoren.
Ghislaine Duijmelings heeft een tip voor alle vrouwen die zich afvragen of ze gemaakt zijn voor de machinemarkt of dat ze voor een andere carrière moeten kiezen: „Mijn advies aan andere vrouwen: Je bent precies goed zoals je bent. Neem gewoon je positie in als vrouw! Laat je niet intimideren door wat je niet weet.“
