De vooruitzichten voor de sector transport en logistiek voor 2022 zijn positief. De economie blijft volgend jaar groeien, zij het gematigder dan dit jaar. Nu is het bovendien hét moment om een faire prijs te vragen voor kwalitatief goede dienstverlening.
ABN Amro verwacht voor dit jaar een economische groei van 4,4 procent. Het derde kwartaal van 2021 deed het economisch gezien beter dan verwacht en ook voor het vierde kwartaal voorziet de bank aanhoudende economische groei. “De transportsector profiteert hiervan en is minder geraakt dan we aan het begin van de coronacrisis hadden verwacht”, aldus Bart Banning, sector banker, en Albert Jan Swart, sectoreconoom, beiden bij ABN Amro. “De sector heeft bewezen maatschappelijk vitaal en veerkrachtig te zijn, en houdt letterlijk alles in beweging als de rest stilvalt. Al hebben specifieke segmenten zoals event- en horecalogistiek het nog steeds erg lastig. De sterke economische groei dit jaar betekent dat er minder economische groei in het vat zit voor 2022, maar de economie zal nog wel blijven groeien. De transportsector moet er wel rekening mee houden dat er internationaal nog sprake zal kunnen zijn van verstoringen in supplychains door lockdowns in China en Vietnam en het stilleggen van containerterminals daar.”
Stijgende transportprijzen
Volgens Swart blijkt uit recente cijfers van het CBS en geluiden uit de markt dat wegtransportondernemers positief zijn over hun concurrentiepositie, ondanks de sterk stijgende kosten. “Ondernemers moeten minimaal deze hogere kosten kunnen doorberekenen. Uit de conjunctuurenquête van het CBS blijkt dat 42 procent van de wegvervoerders verwacht binnen drie maanden hun prijzen te verhogen in de onderhandelingen met hun opdrachtgevers. De prijzen zijn nu al een aantal procenten hoger dan vorig jaar door de hogere cao-lonen en hogere verzekerings- en afschrijvingskosten. Ook de gevolgen van de arbeidsmarktkrapte zijn merkbaar. Vanaf het tweede kwartaal van dit jaar is in de sector het beeld teruggekeerd van een groot tekort aan personeel en vooral chauffeurs.”
Swart vervolgt: “Internationaal zie je de prijzen stijgen door een groot tekort aan chips, grondstoffen en andere materialen, maar vooral aan transportcapaciteit. Dat blijkt uit data van IHS Markit. Onder meer langere levertijden van trucks zijn hiervan het gevolg. Maar alleen hogere kosten doorberekenen is voor ondernemers geen garantie om een behoorlijk rendement te behalen. Daarom is het nú het moment om een faire prijs te vragen voor transport. De servicegraad van de transportsector is hoog; ook als er in deze tijd van krapte iets extra’s moet worden gedaan, staat de sector klaar. Daar hoort een juiste prijs bij. Transportgarantie is voor opdrachtgevers momenteel belangrijker dan prijs.”
Digitalisering, samenwerking en strategische personeelsplanning
Banning ziet dat de logistieke keten nog niet de efficiëntie heeft bereikt van vóór corona. “De wereldhandel heeft moeite om alles te verwerken. Het is een uitdaging voor ondernemers in de transport en logistiek om samen met hun opdrachtgevers de waste eruit te halen. Ook daar is het nu de tijd voor. Omdat de arbeidsmarktkrapte nog niet voorbij is, zullen zij hiervoor in samenwerking oplossingen moeten zoeken. Ook digitalisering kan hieraan een bijdrage leveren. Dit legt een directe link met personeel. Vraag je als ondernemer af of je beschikt over de juiste mensen en vaardigheden om de digitaliseringsslag te kunnen maken. Of zit er een gap tussen de huidige en gewenste competenties van medewerkers? Het is overigens veel goedkoper om huidige medewerkers op te leiden en aandacht te besteden aan duurzame inzetbaarheid dan je te focussen op het aantrekken van nieuwe medewerkers. Hierover hebben wij samen met evofenedex en Olympia in november een rapport uitgebracht met de titel ‘Waan van de dag regeert personeelsbeleid’.”
Thema’s voor 2022
Om supplychains efficiënter te maken, zullen bedrijven volgens Banning moeten investeren in innovaties. “Ondernemers zullen het innovatieve vermogen van hun bedrijf op orde moeten hebben. Zij moeten wel, ook omdat de ambities op het gebied van duurzaamheid hoog zijn. De maatschappelijk druk is groot en bedrijven zullen zich op duurzaamheid moeten positioneren. Hun klanten hebben behoefte aan inzicht in de CO2-uitstoot van hun logistieke operaties.”
De genoemde thema’s – arbeidsmarktkrapte, duurzaamheidstransitie, innovatief vermogen en digitalisering – hebben alles te maken met een strategisch plan waar ondernemingen aandacht aan zouden moeten besteden in 2022. “Bedrijven moeten zich bezighouden met deze vier thema’s, willen zij financieel succesvol maar ook aantrekkelijk als werkgever zijn. Bij ieder bedrijf spelen deze zaken een rol. Ook middelgrote en kleinere transportbedrijven zullen – afhankelijk van hun bedrijfsomvang en marktsegment – een visie moeten hebben op hun marktpositie en welke richting zij gaan kiezen voor hun bedrijf.”
Consolidatieslag houdt aan
Hoewel de verwachtingen voor de gehele sector positief zijn, zet de impact van eerder genoemde thema’s ondernemers aan het denken over hun toekomst. Zij gaan keuzes maken over hun toekomst. Alleen verder gaan of toch samenwerken met andere bedrijven. “De afgelopen twee jaar zagen we al een veelheid van overnames van bedrijven”, vertelt Swart. “We verwachten het komende jaar dat deze consolidatieslag zal aanhouden. Schaalgrootte kan voordeel hebben om de thema’s op orde te krijgen. Daar zijn nu eenmaal investeringen voor nodig.”
Banning en Swart realiseren zich dat er in deze tijd veel gevraagd wordt van ondernemers en hun werknemers. “Ondernemingen moeten elke keer weer flexibel zijn en inspelen op veranderingen. Maar dat is een kenmerk van goed geleide organisaties en gedreven ondernemers. Tijdens de eerdere coronagolven en lockdowns leverden zij een prestatie van formaat. Dus waarom ook niet nu?”