De afgelopen tijd heeft de Inspectie SZW het aantal controles in de logistiek opgevoerd. Dat heeft geleid tot meerdere waarschuwingen omdat magazijnen de wettelijk verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) niet op orde hebben. Vaak ontbreekt een verdiepend onderzoek naar de risico’s op het gebied van fysieke belasting. Ewout Brehm van Buro voor Fysieke Arbeid noemt vier aspecten waarop bedrijven moeten letten.
De controles van Inspectie SZW, dat vanaf 1 januari 2022 weer Nederlandse Arbeidsinspectie heet, zijn gericht op het welzijn van vaste en flexibele medewerkers in magazijnen. De inspecteurs letten onder meer op de getroffen coronamaatregelen, de fysieke belasting van de medewerkers en de lichaamstrillingen die ze ondergaan bij gebruik van intern transportmateriaal zoals heftrucks of reachtrucks.
De coronamaatregelen zijn doorgaans redelijk op orde, maar op het gebied van fysieke belasting laat menig magazijn een paar steken vallen. Dat heeft geleid tot opvallend veel waarschuwingen. “Dat betekent dat deze bedrijven drie maanden de tijd krijgen om de boel op orde te brengen en maatregelen te treffen. Als ze geen verbetering laten zien, lopen ze bij een volgend bezoek kans op een boete”, stelt Ewout Brehm, directielid van Buro voor Fysieke Arbeid.
Verhoogde risico’s
Verbetering van de arbeidsomstandigheden begint volgens de Code Gezond en Veilig Magazijn met een RI&E. Volgens de Arbowet zijn bedrijven verplicht om die uit te voeren. Als ze op het gebied van fysieke belasting en lichaamstrillingen verhoogde risico’s aantreffen, moeten ze een verdiepend onderzoek instellen en een plan van aanpak maken. “De Inspectie SZW constateert dat juist dat verdiepend onderzoek vaak ontbreekt, laat staan het plan van aanpak”, legt Brehm uit.
De inspecteurs kijken rond op de magazijnvloer en spreken met magazijnmedewerkers. “Als ze zien dat orderpickers regelmatig lasten van meer dan 15 kilogram onder kniehoogte of boven schouderhoogte moeten tillen, constateren ze een verhoogd risico. Dat is ook het geval als medewerkers langer dan twee uur achter elkaar op een heftruck rijden of staand werk verrichten. In die gevallen is verdiepend onderzoek nodig.”
Vier aspecten
In het verdiepend onderzoek moeten bedrijven letten op vier aspecten:
1. Last: hoe groot, klein, zwaar of licht zijn de lasten die medewerkers moeten tillen? Welke vorm hebben de lasten? Zijn ze gemakkelijk op te pakken met bijvoorbeeld een handvat?
2. Lichamelijke inspanning: wat is de mate van belasting? Is er sprake van piekbelasting of duurbelasting? Of is er sprake van repeterende handelingen?
3. Werkomgeving: hoe hoog of hoe laag ligt de last? Kan de medewerker er gemakkelijk bijkomen? Is er voldoende bewegingsruimte?
4. Eisen aan de taak: wat is de gewenste productiviteit? Hoeveel keer per uur of hoe lang achter elkaar treedt de fysieke belasting op?
Als op basis van deze vier aspecten wordt geconcludeerd dat er sprake is van een verhoogd risico, moeten bedrijven maatregelen treffen. Brehm: “Daarvoor kun je de TOP-strategie gebruiken, waarbij TOP staat voor technische, organisatorische en persoonsgebonden maatregelen. Kijk eerst of technische maatregelen mogelijk zijn. Als die onvoldoende helpen, kun je organisatorische maatregelen inzetten. Als dan nog steeds sprake is van verhoogd risico, zijn persoonsgebonden maatregelen nodig.’
Niet meer up-to-date
De meeste bedrijven die Brehm spreekt, hebben wel degelijk een RI&E. “De basis is dus aanwezig, maar die blijkt niet voldoende te zijn. Misschien heeft het bedrijf bepaalde risico’s over het hoofd gezien. En als de RI&E tien jaar oud is, is de kans groot dat die niet meer up-to-date is. Bijvoorbeeld omdat processen aangepast of geautomatiseerd zijn, waardoor nieuwe risico’s ontstaan. Check dus nog eens of de RI&E up-to-date is en maak nog eens een grondige analyse van de fysieke belasting.”
Meer weten over de RI&E? Kijk op de website van de Code Gezond en Veilig Magazijn.