Hijsen en heffen, werken op hoogte en transport

Onjuist gebruik van hef- en hijswerktuigen, op hoogte werken en transport op de werkvloer, kunnen ernstige gevolgen hebben. Voor zowel de hijsbevoegde als de omstanders is het belangrijk de veiligheidsvoorschriften in acht te nemen.

Hijsen en heffen, waar moet ik op letten?

Er zijn regels voor zowel degene die de apparatuur bedient als voor de omstanders in de directe omgeving. Belangrijk is dat je je eigen veiligheid en die van anderen niet in gevaar brengt.

Mag ik zelf hijsen?

Je bent pas ‘hijsbevoegd’ als je een instructie met goed gevolg hebt doorlopen. Ook is officiële toestemming van je leidinggevende een vereiste.

Welke regels gelden er voor hijsbevoegden?

  • Let op de maximale belasting van de toestellen en de hulpstukken.
  • Gebruik het apparaat en de hulpstukken uitsluitend waarvoor ze bedoeld zijn.
  • Gebruik altijd de voorgeschreven veiligheidshulpmiddelen: helmen, schoenen en handschoenen.
  • Let op de veiligheid van omstanders; breng een afzetting aan en zorg voor veiligheidssignalering.
  • Zelf ontworpen hulpmiddelen dien je voor gebruik te uitvoerig te testen.
  • Overtuig je vooraf van de goede staat van het hijsgereedschap; meld gebreken of twijfel daarover bij je leidinggevende.
  • Werk alleen met goedgekeurde en onbeschadigde hulpstukken.

Iemand anders is aan het hijsen, waar moet ik op letten?

Het grootste gevaar lopen meestal de omstanders. Ben je in de buurt van een plek waar men aan het hijsen is, volg dan de volgende instructies op:

  • Let op de veiligheidsborden en afgezette werkplekken.
  • Loop nooit onder een hangende last door.
  • Volg de aanwijzingen van de hijsbevoegde op.

Welke regels gelden er ten aanzien van werken op hoogte?

Bij het werken op hoogte is valgevaar het grootste gevaar.
Een veilige omgeving, gekeurd klimmateriaal, en veilig daarmee omgaan, verkleinen het risico.

Er zijn vele wettelijke regels voor zowel het materiaal als het gebruik. Hieronder vind je de meest voorkomende regels.

Gebruik in het algemeen

  • Zorg voor een stabiele, vlakke ondergrond.
  • Neem extra voorzorgen als het klimmateriaal voor een deur moet staan; voorkom het gebruik van de deur.
  • Let bij metalen klimmateriaal op niet-geïsoleerde spanningsbronnen; plaats het klimmateriaal minstens twee meter hier vandaan.
  • Draag veilig schoeisel, bij voorkeur met profielzolen of veiligheidsschoenen.
  • Gebruik hoofdbescherming bij grote kans op stoten van het hoofd (veiligheidshelm).

Kwaliteit klimmateriaal

  • Controleer voor gebruik de klimmaterialen; let daarbij op de keuringsdatum.
  • Zorg voor regelmatig onderhoud en inspectie door daarvoor aangestelde deskundigen.

Gebruik van trappen

  • Zorg dat een trap maximaal uitgeklapt staat.
  • Maak geen gebruik van de bovenste treden als je je niet veilig vast kunt houden.
  • Een trap met platform moet voorzien zijn van een steunbeugel van minimaal 60 centimeter.

Gebruik van ladders

Ladders mogen alleen worden gebruikt bij incidentele klussen (korter dan vier uur) waarbij weinig kracht hoeft te worden gebruikt en de reikwijdte minder is dan een armlengte. Anders moet een steiger of hoogwerker worden ingezet.

  • Stel een ladder op onder een hoek van ongeveer 70º met het grondvlak (een maat hiervoor is: ga rechtop met de tenen tegen de ladder staan; met uitgestrekte armen moet je de ladder net kunnen pakken).
  • Borg een ladder tegen wegglijden of gebruik een ladder met ladderschoenen.
  • Stel een ladder op tegen een stevig dragend vlak.
  • Leun niet te ver opzij; werk binnen je reikwijdte.
  • Sta met beide voeten op de ladder.
  • Gebruik ladders van de goede lengte. De ladder moet tenminste één meter uitsteken boven de plaats waar je gaat werken.
  • Het optrektouw van een meerdelige ladder moet zijn vastgezet aan een sport; de overlap van de twee delen moet tenminste twee sporten bedragen.
  • Beklim bij een driedelige reformladder, die als gewone trap wordt gebruikt, nooit het derde ladderdeel boven het scharnierpunt.

Gebruik van steigers

Gebruik bij het werken op een hoogte van 2,5 meter of meer een steiger, stelling, bordes of werkvloer.

  • Het bouwen van een steiger moet altijd gebeuren door een ervaren steigerbouwer.
  • Indien er kans is op elektrocutie moet je de steiger aarden.
  • Let op het juist beklimmen van de steiger.
  • Materiaal op de steiger mag je niet hoger stapelen dan 0,55 meter tenzij er hekwerken worden toegepast.
  • Let in verband met de stabiliteit van de steiger op de ondergrond, het borgen van de wielen en op de omgeving (deuren, langslopende voorbijgangers).

Veiligheidsgordel

Op onvoldoende te beveiligen, hooggelegen werkplekken en schuine daken, moet je een veiligheidsgordel gebruiken. 

Transport, waar moet ik op letten?

Til zelf nooit meer dan 25 kg. Gebruik anders hulpmiddelen.

  • Gebruik deugdelijk en passend transportmateriaal.
  • Denk bij tillen aan de belasting van je lichaam. Vraag je leidinggevende of arbocoördinator om een til-instructie. Til niet meer dan je aankan; een richtlijn is 25 kg. Til minder bij schuine en voorover gebogen houdingen.
  • Stapel het te transporteren materiaal veilig op en voorkom uitstekende delen.
  • Pas je snelheid aan de situatie aan en houd rekening met het gewicht van de lading.
  • Wanneer je zwanger bent, is het tillen van zware lasten niet aan te raden. Vermijd het tillen van zware voorwerpen zoveel mogelijk.